- W związku z tym, że coraz częściej pojawia się problem rezygnowania przez młodzież z uczestnictwa w lekcjach religii, zasadne wydaje się, aby w kancelarii parafialnej proboszczowie i księża tam posługujący, żądali od osób proszących
o zaświadczenie do pełnienia funkcji chrzestnego czy świadka bierzmowania, potwierdzenia od katechety uczącego, że dany uczeń chodzi na lekcje religii. Takiej praktyki wymaga także Instrukcja duszpasterska Episkopatu o udzieleniu sakramentu chrztu świętego dzieciom. Wspomniana Instrukcja KEP zabrania także dopuszczać do funkcji chrzestnego młodzież nieuczęszczającą na katechizację[1].
- Przepis kanonu 874, § 1 KPK oraz Instrukcja duszpasterska Episkopatu o udzielaniu sakramentu chrztu świętego dzieciom (15. 12. 1975) zabraniają wyznaczania na rodziców chrzestnych, czy świadka bierzmowania osoby żyjące w grzechu ciężkim. Zakaz ten odnosi się do osób mieszkających bez ślubu kościelnego czy też rozwiedzionych, którzy zawarli związek cywilny. Zakaz ten dotyczy także osób tej samej płci mieszkających razem i żyjących w grzechu ciężkim.
- Jako przypomnienie, co do dopuszczania tzw. świadków chrztu:
- Kan. 874, § 2 przewiduje powołanie obok chrzestnego także świadka chrztu. Według tego przepisu tę funkcję może pełnić tylko i wyłącznie osoba ochrzczona, ale nie będąca katolikiem[2].
- Osoby z niekatolickich wspólnot chrześcijańskich i innych religii nie mogą być dopuszczane do posługi chrzestnych w Kościele Katolickim z jednym wyjątkiem, który dotyczy chrześcijanina należącego do Kościoła Prawosławnego pod warunkiem, że pierwszym chrzestnym będzie zawsze katolik[3].
- Chrześcijanie ze wspólnot protestanckich mogą pełnić jedynie funkcję świadka przy chrzcie katolika, zawsze razem z chrzestnymi katolickimi. Zadaniem świadka jest jedynie zaświadczyć o zaistniałym fakcie udzielenia chrztu.
- Nie powinno się wybierać osób ze wspólnot protestanckich lub prawosławnych, które nie są godne pełnić zadań świadka. By nie dopuścić do tej posługi takiej osoby, świadek powinien przedstawić zaświadczenie religijno-moralne od swojego duszpasterza (odpowiednio duchownego prawosławnego lub pastora protestanckiego) o religijności i dobrej opinii w społeczeństwie[4].
- Idąc za przepisem kan. 874 § 2 KPK należy powiedzieć, że jest niedopuszczalne, aby osoby należące do Kościoła Katolickiego, ale żyjące w sytuacji, która powoduje, że nie może pełnić funkcji chrzestnego, była dopuszczana jako świadek chrztu. Katolicy żyjący w związkach niesakramentalnych nie mogą być dopuszczani pod żadnym pozorem do pełnienia funkcji chrzestnego, czy świadka chrztu.
[1] Por. Instrukcja duszpasterska Episkopatu o udzieleniu sakramentu chrztu świętego dzieciom z dnia 15 grudnia 1975 r., nr 5: „Ze względu na zadanie chrzestnych w wychowaniu dziecka, zawarte tam przepisy należy stosować w polskich warunkach duszpasterskich w następującym rozumieniu: Chrzestni powinni ukończyć 15 lat; chrzestni mają być katolikami wyznającymi swą wiarę życiem zgodnym z nauką Kościoła nie wolno np. dopuszczać do pełnienia tej funkcji osób żyjących w niesakramentalnym związku małżeńskim oraz młodzieży nie uczęszczającej na katechizację (żądać odpowiednich zaświadczeń). Duszpasterze niech doradzają rodzicom, aby szukali chrzestnych wśród bliższej rodziny i sąsiadów. Należy przeciwstawiać się zdarzającym się zwyczajom zapraszania na rodziców chrzestnych ludzi przygodnych, dobrze sytuowanych, którzy jak można przypuszczać nie będą się interesowali wychowaniem religijnym chrześniaka. Duszpasterz powinien żądać od rodziców chrzestnych, których nie zna, odpowiedniego świadectwa kwalifikacyjnego z parafii, w której mieszkają”.
[2] Por. Kan. 874 KPK § 2. Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.
[3] Por. Directorium Oecumenicum noviter compositum, 23 marca1993 r.: AAS 85 (1993), nr 98.
[4] Por. Por. A. Czaja OFM, Geneza i znaczenie…, s. 263-264.
